TÜRKİYE'DE PARA-KÜREK
Kürek; tarihler boyunca su kenarlarında yaşayan insanoğlunun, teknelerini hareket ettirebilmek için kullandığı en vaz geçilmez araçlardan biri olmuştur. 16 yüzyılda kürekli teknelerde bulunan yolcuların kendi aralarında bahse girmeleriyle de yeni bir spor dalı olarak temelleri atmış. 1715 İngiltere'sinde kayıkçıların kendi aralarında düzenlemiş oldukları "Doggtts Coat ant Badge" yarışları günümüzde yapılan yarışların öncüsü diyebiliriz. Kürek sporunun en köklü ve en renkli rekabeti sayılan Oxford Cambrige kürek yarışları 1829 yılında başladı. 1892 yılında Belçika, İtalya, Fransa ve İsviçre dünyanın ilk uluslararası spor federasyonlarından biri olan FİSA'yı kurdular (Federation İnternationale des Societes dAviron /Uluslar arası Kürek Birlikleri Federasyonu). Şimdilerde FİSA; World Rowing /Dünya Kürek Federasyonu olarak bilinmektedir. Türkiye'de ise 1957 yılında Eftal Nogan'ın başkan olduğu "Kürek Federasyonu" kuruldu. Bu gün itibari ile 66 yıllık bir tarihe sahip Türkiye Kürek Federasyonuna kurulduğu tarihten itibaren sırasıyla Eftal Nogan, Altan Üstünel, Turgut İmir, Nihat Usta, Remzi Tan, Çetin Öztürk, İlhami İşseven başkanlık yaptı ve şimdi son dönem Federasyon başkanı olarak Erhan Ertürk görev başında.
2020 yılında federasyon başkanı olarak seçilen Erhan Ertürk'e kadar Kürek Federasyon kurullarının içinde Paralimpik kurulu oluşturulmamıştı. Oysaki Türkiye'nin Paralimpik mücadelesi para yüzme branşında 1992 İspanya'nın Barselona kentinde düzenlenen olimpiyatlarda para yüzme ile başlamıştı. Daha sonra bir çok spor dalında para sporcular kendilerini göstermeye başladı. Kürek sporunda bu kadar geç kalınmasının sebeplerinden biri sanırım 1992 yılından sonraki federasyon başkanları ve yönetimler için düşüncem bu; taşın altına elini koymak istememeleri yada engelli sporları hakkında yeterli bilgi birikimine sahip olmamış olmaları olabilir. Engellilik hakkındaki bazı şeyleri anlayabilmek için farkındalıklarının o zamana kadar yeterli şekilde geliştirilmemiş olması da ayrı bir etkeni oluşturuyor olabilir. Başka bir açıdan bakıldığında da hiçimse farklılıklarımızın farkındayız ve buna saygı duyuyoruz, eşit imkan ve eşit koşullar sağlayarak engelli bireylerin de kürek sporu yapması için elimizden geleni yapmak istiyoruz dememiş de olabilir mesela.
Gedik Spor Bilimleri Fakültesinin düzenlediği Özel Sporcu Olimpiyatları etkinliğinin bir bölümünü oluşturan Türkiye Özel Sporcular Spor Federasyonundan yetkili kişilerin katıldığı bir eğitim toplantısında; bize verilen bilgiler ışığında, kendi spor branşımın kürek olması sebebiyle de; özel olimpiyat spor dalları içinde kürek sporunun neden olmadığını merak ettim. Türkiye Özel Sporcular Spor Federasyonun yetkili kişileri tarafından, Kürek Federasyonu talep ederse olabileceğini öğrendiğimde sorumun cevabını aldım. Ağlamayan bebeğe emzik yok... İsteyenin yüzü bir kara, vermeyen ondan kara.... Tencere dibin kara seninki benden kara...
Neyse ki zararın neresinden dönülürse kardır misali, bizim içinde bir dönüm noktasıdır, Sayın Erhan Ertürk'ün Federasyon başkanı seçilmesiyle oluşturulan kurullar için de, Kürek Federasyonu Başkan Vekili Sayın H.Murat Atay'ın başkanlığını yaptığı bir PARALİMPİK KURULU oluşturuldu. Ben Murat beyle 27 Kasım 2021 tarihinde Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi binasında gerçekleştirilen Kürek Şurası toplantısında tanışma fırsatı buldum.
Engelliler Fiziksel Aktivite alanında yüksek lisans yapmıştım, Gedik Spor Bilimleri Fakültesinde Özel Olimpiyatlar ve Topluma Hizmet Uygulamaları derslerinde Öğretim elemanı olarak derslere giriyordum aynı zamandı 15 yıldır bir fiil her türlü engel gurubunu içeren özel çocuklarla birlikte akran eğitim programları hazırlıyor ve uyguluyordum. Katıldığım bir eğitimde Türkiye Özel Sporcular Spor Federasyonundan yetkili kişilere sorduğum soru, bir çok sayıda branş var ancak Paralimpik Kürek Sporu Neden YOK? Ağlamayan bebeğe emzik yok.. Cevap talep edilmediği için oldu.
Murat beye benim Engelliler Fiziksel Aktivite alanında yüksek lisansım olduğunu, Özel Eğitim ve Uygulama Okulunda Beden Eğitimi Öğretmenliği yaptığımı ayrıca Kürek antrenörü olduğumdan bahsetmiştim. Kürek Şurasında da Sayın H. Murat ATAY, toplantı arasında bir araya gelerek konuşma fırsatı bulduk. Bu konuşma da birbirimize Paralimpik Kürek için neler yapmak istediğimizden ve neler yapabileceğimizden bahsettik. O gün Murat beyin söylemiyle "Para-kürek sporunun temeli atıldı".
Daha sonra Murat beyle ve federasyon görevlisi Uğur Kılıç bir kaç kez bir araya gelerek bir yol haritası belirlemek için toplantı yaptık. Birlikte Para-kürek sporunun oluşumu ve gelişimi için elimizi taşın altına koymaktan çekinmeyeceğimizi, severek ve gönüllü olarak canı gönülden çalışacağımızı ifade ettik. Tabi ki Murat bey arka planda çok daha büyük çabalar göstererek bir oluşumun temellerini atmak için çalışıyordu.
Türk kürek tarihinde Paralimpik hareketin en önemli gelişmelerden biri de; İstanbul The Marmara Taksim Otel'de, Türkiye Milli Paralimpik Komitesi ve The Marmara Group iş birliği ile Türkiye Kürek Federasyonu tarafından düzenlenen 1. Para-kürek Çalıştayı oldu.
Çalıştayda alınan kararlar doğrultusunda Para-kürek branşının kurulmasına yönelik izlenilecek yol haritası belirlenirken, World Rowing ile otak temas halinde destek alınacağı da bildirildi. Üstünde durulan ve acil bir şekilde Türkiye'deki erişebilirlik sorununun yetkililer tarafından çözüme ulaşması konusunda ortak bir fikirde buluşulması olduğu belirtildi. Benim bakış açımdan ise; yol haritası belirlenirken ilk yapılması gereken ve en önemli nokta Para-kürek sporcularını antrene edecek Para-kürek antrenörlerinin eğitimleri için gerekli çalışmalara bir an önce başlanılmasıydı. Eğitim verecek kişilerin Para-kürek konusunda eğitilmeden bir sürece başlanması büyük handikaplar doğuracağı düşüncesindeyim. Böyle bir düşünceye sahip olmamın temel nedeni; hem bir eğitimci olarak hem de Engelliler Fiziksel Aktivite konusunda uzun süredir çalışıyor olmamın vermiş olduğu deneyim, yaşamış olduğum ve tecrübe ettiğim durumlardan kaynaklı olduğunu düşünüyorum. Çalıştay da da bu düşüncelerimi ifade ettiğim konuşmamda eğitimcilerin eğitimi, tesisler, erişilebilirlik, sürdürülebilirlik projelerin öneminden bahsettim.
Aklın yolu bir olsa gerek, yeni gelişen spor dallarının hepsinde öncelikle antrenör ve hakem eğitimleri başta geliyor. Kısacası eğitimcinin eğitimi.... Sonra bu sporun yaygın hale gelebilmesi o spor dalına hizmet eden kulüplerin açılması gerekiyor ki erişilebilirlik sağlanabilsin. Para-kürek için kulüp açmaya gerek olmadığı aşikar. Hali hazırda bir sürü kürek kulübümüz mevcut. Onların bu sınıfı benimseyip bünyelerinde yer vermeleri gerekiyor. işte burada tesis olanaklarının Para-kürek sporcularına uygun düzenlemelerle erişilebilir hale getirilmesi sorusu gündeme geliyor. Anlaşılacağı üzere işin içine maliyet giriyor. Bunlar aşılabilecek durumlar. Yeter ki gerçekten gönülden severek tam bir samimiyetle bizde varız ve üzerimize ne düşüyorsa yapmaya hazırız diyebilecek itici güç oluşturacak kulüplere, yöneticilere, antrenörlere ihtiyaç var. Kürek kulüplerinde ki antrenörlere Para-kürek antrenörü eğitim için gerekli imkanı sağlamak da Kürek Federasyonun Paralimpik kurulu ve eğitim kurulunun üzerine düşen bir görev olsa gerek. İnsanlar bilmedikleri bir işe başlamak istemez korkarlar, çekinirler neyle karşılaşacaklarını bilemediklerinden. O yüzden tekrar ediyoruz ve diyoruz ki eğitim şart...
1. Para-kürek Çalıştayı 3 Nisan 2023 tarihinde gerçekleştirilmişti. Ardından geçen 4 ay gibi süreç sonunda Murat beyin World Rowing ile yapmış olduğu bireyler görüşmeleri ve kişisel çabaları sonucunda atılan tohumlar filizlenmeye başlamıştı. 6 Ağustos 2023 Pazar günü Türk Para-kürek sporu adına bir ilke daha imza atıldı. Türkiye Kürek Federasyonu bünyesinde ilk Para-Kürek antremanı Haliç Su Sporları Merkezinde gerçekleştirildi. Sporcu ölçümleri Paralimpik Kurulu üyesi Dr. Önder Çerezci tarafından Paralimpik Kurul üyesi Para-kürek antrenörü Elif Lermi Bekdemir, Para-kürek antrönürü İnci Selçuk Kürek Federasyonu Eğitim Kurulu Başkanı aynı zamanda Paralimpik kurul üyesi Orkun Pelvan ve yine Eğitim Kurulu üyesi Nuru Topsakal gözlemciliğinde detaylı bir şekilde yapıldı.
Yorumlar
Yorum Gönder